ابزارهای تامین مالی
 

ابزارهای تامین مالی :                                                           

یکی از تصمیماتی که مدیران واحد اقتصادی به منظور حداکثر ساختن ثروت سهامدارن اتخاذ می نمایند، تصمیمات مربوط به تامین مالی می باشد این نوع تصمیم گیری ها مربوط به ساختار سرمایه و همچنین تعیین و انتخاب بهترین شیوه تامین مالی و ترکیب آن می باشد. در نتیجه یک مدیر مالی می تواند از طریق ایجاد تغییردرمواردی مانند سود هر سهم، خط مشی تقسیم سود، زمان بندی مدت  و ریسک سود آوری و انتخاب شیوه تامین مالی بر ثروت سهامداران اثر بگذارد. منابع مالی هر واحد اقتصادی از منابع داخلی و خارجی تشکیل شده، منابع داخلی شامل جریان های نقدی حاصل از عملیات، وجوه حاصل از فروش دارایی ها و منابع خارجی شامل استقراض از بازارهای مالی و انتشار سهام می باشد.

معمولا " روشهای تامین مالی در دو گروه تامین مالی کوتاه مدت و بلند مدت مورد مطاله قرارمیگیرد.

تامین مالی کوتاه مدت  برای پشتیبانی سرمایه گذاری موقت در دارایی های جاری مورد استفاده قرار میگیرد معمولا " مدیر مالی پس از برنامه ریزی سرمایه گذاری در دارایی های جاری و پیش بینی منابع مورد نیاز واحد اقتصادی در سال آینده باید به فکر تامین مالی برنامه خود باشد و در مورد شیوه تامین مالی تصمیم گیری کند. معمولا" برای سرمایه گذاری موقت در داراییهای جاری از وام کوتاه مدت استفاده می شود.

روشهای تامین منابع مالی کوتاه مدت:

 

ردیف

نام روش

تعریف

مزایا

معایب

استفاده کنندگان

1

اعتبار تجاری ( خرید نسیه کالا یا خدمت )

دریافت کالا و پرداخت وجه آن با فاصله زمان

-سهولت دسترسی

-نداشتن هزینه

-عدم نیازبه وثیقه

-عدم سخت گیری طلبکاران

-متورم شدن حسابهای یرداختی

-از دست رفتن تخفیف نقدی

- کاهش درجه اعتباری واحد اقتصادی

کلیه  واحدهای اقتصادی

2

وام های بانکی

دریافت وجوه مورد نیاز از بانک ها 

- استفاده از خدمات بانکها

- استفاده از منبع مالی در موعد مقرر

- استفاده از تمام یا قسمتی از اعتبار

- امکان باز پرداخت قبل از سررسید

- سود تضمیین شده وام بیش از بسیاری روشهای دیگر است

- لزوم داشتن سرمایه کافی و نقد ینگی

- مانده ها ی جبرانی

کلیه واحدهای اقتصادی

3

اوراق تجاری کوتاه مدت ( اوراق قرضه )

بدهی بدون تضمین واحد اقتصادی انشار دهنده

-        نداشتن وثیقه

- امکان تنظیم سررسید اوراق ( بازخرید )

- تامین مالی از طریق اوراق قرضه جدید ( منبع مالی مستمر)

صرفا توسط واحدهای اقتصادی معتبر قابل اجراست

-شرکتها ی بیمه 

-صندوق مشترک سرمایه گذاری

- صندوق باز نشستگی

4

وام های موسسات مالی تجاری

دریافت وجوه مورد نیاز از موسسات مالی

- در صورت عدم امکان استفاده از وام بانک ها از این روش استفاده می توان کرد

- سود تضمین شده بیشتر از وام

- نیاز به وثیقه برای وام

- کلیه واحدهای اقتصادی

 

5

صدور اسناد تجاری

اوراق بهادار قابل مبادله که توسط واحدهای اقتصادی به سایر واحدها، بانک ها یا موسسات مالی فروخته میشود

-        سود تضمین شده کمتراز وام بانکی

- بدون وثیقه

- صرفا توسط واحدهای اقتصادی معتبر قابل استفاده است

- تشریفات بیشتری دارد

- واحدهای اقتصادی بزرگ در کشورهای صنعتی

 

6

 

1-6

 

2-6

 

3-6

تامین مالی از طریق وثیقه گذاری

 

وثیقه گذاری حسابها ی دریافتی

 

وثیقه گذاری موجودی کالا

 

وثیقه گذاری سایرداراییها

( زمین ، ساختمان ، ماشین الات )

دریافت وجوه مورد نیاز و گذاشتن وثیقه نزد اعتبار دهنده- وثیقه حسابهای دریافتی است -وثیقه موجودی کالاست

-        دسترسی به وجه نقد

-        دسترسی سریع به وجه نقد

-        دسترسی به وجه نقد به طور فصلی

-وثیقه گذاری مستلزم تحمل هزینه های اضافی است

- مانده حسابها ی دریافتی درحد قابل قبولی باشد

- موجودی کالای کافی موجود باشد

- سود تضمین شده بانکی بیش از حداقل نر خ بهره بانکی است

 

-           واحدها ی اقتصادی جدید التاسیس

-        واحدهای اقتصادی که به سرعت رشد می کنند

-        واحدهای اقتصادی که موقتا کمبود سرمایه در گردش دارند

-        بنگاههای معاملات اتومبیل

-        واحدهای اقتصادی صنعت غذایی

- واحدها ی اقتصادی که وضعیت آن ضعیف است    

 

7

پیش دریافت فروش محصولات ازمشتری

 

- دسترسی سریع به وجه نقد

- لزوم داشتن متقاضی

- واحدهایی که محصولات پر متقاضی و کیفیت بهتر و قیمت پایین تردارند

 

 

 

 

تامین مالی میان مدت و بلند مدت  در عرصه مدیریت مالی دوره کوتاه مدت معمولا به بدهی های مربوط می شود که سر رسید آن ها در فاصله ای کمتر از یکسال است. اما اصطلاح تامین مالی بلند مدت به طور دقیق تعریف نشده. برخی واحدهای اقتصادی دور ه میان مدت رابرای تاریخ های سر رسید بیش از یکسال و کمتر از 10 سال به کار می برند. برای برخی اشخاص وام 8 ساله کوتاه مدت و برای برخی دیگر بلند مدت محسوب میشود. ولی به طور کلی وام های دارای سر رسید بیش از یک تا دو سال بلند مدت نامیده خواهد شد.  

روش های تامین مالی میان مدت و بلند مدت :

 

ردیف

نام روش

تعریف

مزایا

معایب

استفاده کنندگان

1

وامهای بانکی بلندمدت

وامهای بانکی دارای سررسید بیش از یکسال 

- بهرو وام های میان مدت وبلند مدت تقریبا ثابت است –درموقع انعقاد قرارداد میتوان درباره شریط قرارداد مذاکره کرد

- مشتریان خوش حساب ازتسهیلات بهرمند میشوند

- مندرجات قراردادهای این وام ها محدودیت هایی برای واحدهای اقتصادی ایجادمینمایند

- نرخ بهره وام معمولا بیش از نرخ بهره پایه است

- وثیقه گذاری واحد اقتصادی محدود میشود

- پرداخت اقساط سالانه فشارزیادی به نقدینگی می آورد

- واحدها ی اقتصادی که می خواهند دارایی های ثابت یا سرمایه گذاری بلند مدت ایجاد کنند

2

اجاره های بلندمدت ( اجاره به شرط تملیک و اجاره عملیاتی )

قرار دادی است که به موجب آن مالک دارایی ، دارایی رابه طرف دیگر قرار داداجاره میدهد تا درازای پرداخت مبالغ مشخص ازآن دارایی استفاده کند

- استفاده ازدارایی و پرداخت به صورت اقساط و دربلندمدت

 

- واحدهای اقتصادی جدید التاسیس درکشورهای صنعتی

- واحدهای اقتصادی صنعت حمل ونقل

 

3

سهام عادی

شرکت ها سهام عام خود رابه مردم عرضه مینمایند دارندگان سهام عادی مالکان نهایی شرکتند

- فاقد سررسید هستند وتامین مالی دائمی هستنند—واحداقتصادی الزام قانونی برای پرداخت سود سهام ندارند – باانتشار سهام وضعیت کنترل و مالکیت  واحداقتصادی تغییرنمیکند

 

- هزینه این روش ازروشهای دیگر تامین مالی بیشتر است –پرداخت سود سهام باعث صرفه جویی نمیشود –انتشار سهام عادی باعث میشود موقتاسود سهم کاهش یابد واین موضوع برقیمت سهام اثار منفی دارد

- کلیه شرکت های سهامی

4

اوراق قرضه ( بانام و بی نام ) ( با وثیقه و بدون وثیقه )

اسنادی که انتشار دهنده آن تعهد میکند مبالغ معینی را در زمانهای مشخص به دارنده آن ها پرداخت کند و درموعد مقرر اصل مبلغ رابازپرداخت کند

- هزینه بهره اوراق قرضه قابل قبول مالیاتی است یعنی هزینه موثر اوراق قرضه کم است .- این روش بروامهای بانکی کوتاه مدت ارجحیت دارد- برخی اوراق قرضه قابل تبدیل و برخی قابل بازخرید هستند – اگرنرخ بازده واحد اقتصادی بیش از نرخ بهره اوراق باشد روش مناسبی است

- اگر نرخ بازده واحداقتصادی کمتر از نرخ بهره اوراق باشد سود هرسهم به شدت کاهش مییابد – ناتوانی درپرداخت اصل و فرع بهره میتواند موجب ورشکستی شود – قید و بندهای قرارداداوراق قرضه محدودیت های را برای واحد اقتصادی ایجاد میکند

- واحدهای اقتصادی دارای اعتبار تجاری

5

اختیارخرید سهام عادی

نوعی اوراق بهادار که دارنده آن ، حق خرید تعهدمعینی ازسهام عادی واحد اقتصادی رابه قیمت معینی دارد

- برگه اختیار خرید سهام دربازار قابل معامله است

- حق استفاده ازاین برگه دوره مشخص دارد – باعث افزایش تعدادسهام واحد اقتصادمیشود – باعث کاهش سود هر سهم میشود

- کلیه شرکتهای سهامی

6

سهام ممتاز

نوعی سهام که دارنده آن نسبت به درامدها و دارایی ها ی واحد اقتصادی حق یاادعای محدود معینی دارد

- هزینه تامین مالی از طریق سها م ممتاز کمتر از سهام عادی است – دارندگان سهام ممتاز دارای مزایای محدود ی هستند – سهام ممتاز معمولا بدون سررسید است – واحدهای اقتصادی نسبت به پرداخت سود سهام ممتاز الزام قانونی ندارد-سهامداران ممتاز فاقد رای هستند

- اگر بازده واحد اقتصادی کمتر از هزینه سرمایه سهام ممتاز باشد سود هرسهم عادی کاهش مییابد – هزینه سهام ممتاز از اوراق قرضه بیشتر است – پرداخت سودسهام انباشته ممکن است واحد اقتصادی را با مشکلاتی مواجه کند

- کلیه شرکت های سهامی در کشور های صنعتی

7

وامهای موسسات اعتباری

وام های بلند مدتی که توسط واحد هایی اقتصادی بیمه و موسسات مالی به شرکت اعطا میشود

- نرخ بهره اینگونه وام ها بیش تر از بهره وام های بانکی است

- این نوع وام ها معمولا نیازمند مانده جبرانی نیست

کلیه واحدها ی اقتصادی کشور های صنعتی

8

وام های دولت

وام های که توسط دولت اعطا میشود

 

 

شرکت ها ی دولتی وابسته به دولت